Permacultuur Festijn
zondag 14, vrijdag 19 en zondag 21 juni
een festival van broeiende, groeiende en bloeiende permacultuur-projecten
Presentaties van zeer diverse projecten, zoals moestuinen en buurttuinen, waarin de permacultuurvisie en -uitgangspunten een ondersteunende of bepalende rol spelen, geven inzicht in wat er bij komt kijken en wat er mogelijk is. De projecten zijn gelegen in of om Den Haag of hier ontstaan maar elders gerealiseerd. O.a Eetbaar Park, Pluk! Den Haag, Groenkracht Delft, Loural Village (Portugal).
Begin oktober 2012 vond op Eetbaar Park ons eerste Permacultuur Festival plaats. We hebben het idee opgepakt om deze zomer weer een soortgelijk evenement te doen plaatsvinden.Dit jaar komen de bijdragen van Esmeralda van Tuinen (Groenkracht Delft), Louise van Luijk (Pluk! Den Haag, De Oersprong, Team Terra), Tiana Alkemade (Loural Village), Rutger Spoelstra (eigen tuin / Groenkracht), Antonio Peralta (Grondige Vlinders) en Menno Swaak (Permacultuurcentrum Den Haag / Eetbaar Park) e.a.
Er zijn presentaties, rondleidingen, mini-workshops en hopelijk nog enkele verrassingen. Het Festijn is bedoeld voor wie met Permacultuur wil kennismaken of meer inzicht wil krijgen in wat het kan betekenen voor eigen of gezamenlijke tuin.
Ontmoet initiatiefnemers en beheerders en leer van hun verhaal en laat je inspireren.
Reserveren: Voor enkele van de presentaties kunt u zich tevoren aanmelden (vol = vol). Na aanvang van een presentatie of workshop worden er geen mensen meer toegelaten. Om te reserveren [ klik hier ].
Kosten: Voor deze dag wordt een vrijwillige bijdrage of donatie gevraagd. Hiervan worden de directe kosten betaald (voorbereiding, PR, administratie, huisvesting, reiskosten e.d.). Blijft er iets over dan gaat dat naar de tuinen (gereedschap, planten, e.d.)
Locatie: Eetbaar Park (Zuiderpark)
ingang poortje achter benzinestation Vreeswijksstraat of langs de Kinderboerderij.
Klik voor routebeschrijving
Organisatie: Permacultuurcentrum Den Haag
070-3569978 / 06-26130464
www.permacultuur.nu
Permacultuur Festijn programma (veranderingen nog mogelijk):
| ZONDAG 14 JUNI, 11.00-18.00 UUR | info | ||
|---|---|---|---|
| 11.00u. | Ontvangst + Jaar van de Bodem | welkom | >>> |
| 11.30-12.30u. | Wat is Permacultuur | Rutger Spoelstra | >>> |
| 12.00-13.00u. | Eetbaar Park rondleiding | Menno Swaak | >>> |
| 13.00-14.30u. | Loural Village (ecodorpje in Portugal) | Tiana Alkemade | >>> |
| 14.00-14.45u. | Zelf composteren | Menno Swaak | >>> |
| 15.00-16.00u. | Een eigen moestuin | Rutger Spoelstra | >>> |
| 17.00-17.30u. | Vaste eetbare planten | Menno Swaak | >>> |
| 17.30-18.00u. | vragen - uitwisseling | allen | >>> |
| VRIJDAG 19 JUNI, 19.00-22.00 UUR | info | ||
| 19.00-19.45u. | Kijkje in de Eetbaar Park tuin | Menno Swaak | >>> |
| 20.00-21.45u. | Pluk! Den Haag | Louise van Luijk | >>> |
| ZONDAG 21 JUNI, 11.00-18.00 UUR | info | ||
| 11.00u. | Ontvangst + Jaar van de Bodem | welkom | >>> |
| 11.30-12.30u. | Eetbaar Park rondleiding | Menno Swaak | >>> |
| 13.00-14.30u. | Groenkracht (Delftse Proeftuin, buurtmoestuin Gillisbuurt, Buurttuin Wippolder e.a.) workshop ‘Permacultuur en sociaal duurzaamheid’ |
Esmeralda van Tuinen | >>> |
| 15.00-16.00u. | Eetbaar Park II / Stadstuintje | Menno Swaak | >>> |
| 16.00-17.00u. | Grondige Vlinders buurtmoestuin | Antonio Peralta | >>> |
| 17.00-17.30u. | Permacultuurcentrum Den Haag | Menno Swaak | >>> |
| 17.30-18.00u. | vragen - uitwisseling | allen | >>> |
Introductie Permacultuur - Rutger Spoelstra
Als u nog geen of weinig idee heeft van wat Permacultuur is, dan kan deze introductie door Rutger Spoelstra u op weg helpen.
Permacultuur is een ontwerpmethode geboren uit observatie. En wel in de zeventiger jaren van de vorige eeuw in Tasmania. Bioloog Bill Mollison zag dat de moderne wijze van voedsel produceren de bodem snel uitput en de voedselsystemen kwetsbaar maakt voor invloeden van buitenaf zoals het weer en plagen. Ook de afhankelijkheid van fossiele brandstof maakt onze voedselvoorziening onzeker omdat deze een keer uitegput raakt. Ook zag hij dat de bossen van Tasmanie systemen zijn die zich eeuw na eeuw in stand houden en juist rijker worden.
Door zo naar de natuur te kijken en te leren van wat werkt en hoe dat werkt hebben ze een set ontwerpprincipes ontwikkeld, die zeer geschikt is om onze eigen omgeving, onze tuinen, straat, wijk enz. zodanig in te richten en te onderhouden, dat ook deze productief, duurzaam en veerkrachtig worden.
De drie ethische principes, die aan permacultuur ten grond liggen: 'zorg voor de Aarde, zorg voor de mens en eerlijk delen' maken duidelijk dat permacultuur zeer actueel is.
Hoe observatie en het gericht toepassen van de ontwerpprincipes je kunnen helpen om tot een uniek ontwerp voor jouw of jullie (tuin)projecten te komen, daarmee helpt Rutger Spoelstra je op weg.
Rutger Spoelstra:
Rutger is architect, permacultuurdocent en verbonden aan de stichtingen Groenkracht en Eetbaar Park. Hij heeft bijgedragen aan de tot standkoming van (het ontwerp voor) o.a. Eetbaar Park II, PROEFtuin Delft, buurttuin Sri Lankapad en geeft cursussen en worskhops op verschillende locaties.
Loural Village - Tiana Alkemade
Loural Village, gelegen in de Serra de Açor van Centraal Portugal, is een klein, eco-vriendelijk dorpje dat openstaat om bezoekers en cursisten te verwelkomen! Wij zijn sinds 2009 bezig om onze plannen uit te werken in en rond Loural; we hebben als doel om een zelfvoorzienend en duurzaam systeem op te zetten, met daarnaast de intentie om een intentional community op te richten samen met mensen waarmee we een visie kunnen delen.
De 30 ha aan bossen en landbouwgrond op terrassen wordt stukje bij beetje ontgonnen, gerestaureerd en opnieuw in gebruik genomen. We gebruiken de permacultuur als leidraad bij alles wat we doen, of dat nu op het land, in samenwerking met de mensen of bij het maken van algemene keuzes is.
We zijn nu zover dat we regelmatig groepen cursisten kunnen ontvangen die veelal een week lang van Loural en hun cursus genieten. We hebben tuinen aangelegd en planten delen daarvan aan met als doel steeds beter te kunnen voorzien in onze behoefte aan voedsel en daarnaast ook voor de cursisten met voedsel uit eigen tuin te kunnen koken.
Tiana Alkemade:
Sinds mijn jeugd heb ik interesse in het kweken van gewassen gehad. Daarnaast intrigeert het mij ook om nieuwe dingen te leren en via creativiteit oplossingen te kunnen bedenken, en uitvoeren. Ik heb via een stage een jaarlang op een BD boerderij gewerkt, en hoewel me dat ontzettend veel heeft gebracht, was dit niet exact wat ik zocht om als leidraad te gaan gebruiken toen ik mij verbond aan Loural. De permacultuur is dat wel. De jaarcursus heeft mij enorm geinspireerd, en sindsdien ben ik mij op vele fronten verder gaan verdiepen in de onderdelen die je onder Permacultuur kunt vangen. Onze activiteiten in Loural vragen ook om inzicht op alle gebieden, en veelzeijdigheid en vindingrijkheid ik onontbeerlijk. Daarnaast biedt Loural ook het ideale speelveld om letterlijk alles eens toe te passen en te proberen - en dat is erg aantrekkelijk natuurlijk. Ons laatste experiment...Biochar maken.
Ik vertel er graag meer over op de 14e juni!
Zelf composteren - Menno Swaak
Tuinafval, keukenresten, herfstbladeren... allemaal bij uitstek geschikt om NIET weg te gooien, maar in gecomposteerde vorm terug te brengen bij je balkonbakken, moestuin of buurtproject. Met wat aandacht en onmisbare basisinformatie kan je al snel op weg met een composthoop, een wormencompostbak en/of een bladerkorf.
Menno Swaak geeft enkele keren per jaar praktisch gerichte workshops 'Wormencompostbak opzetten' en 'Zelf composteren'. Deze dag geeft hij daar een korte samenvatting van.
Een Eigen Tuintje - Rutger Spoelstra
Het lijkt hem leuk iets over zijn moestuin te vertellen. Rutger Spoelstra heeft sinds september een tuintje op een terrein met nog een aantal tuiniers. Het is geen volkstuincomplex, hoe je het wel moet noemen weet hij niet, een landje misschien. 'Iedereen doet het op zijn eigen manier' is het motto.
Hoe pakte hij het aan, wat kwam hij tegen?
Vaste eetbare planten
Het merendeel van de ons bekende groentes komen van éénjarige planten. Dat er naast noten en fruit ook nog wortel- en bladgewassen en eetbare bloemen van meerjarige planten kan komen is minder bekend. Een aantal daarvan is bij uitstek geschikt om in onze fruittuin, siertuin, openbaar groen opgenomen te worden en deze zo meer 'eetbaar' te maken.
Wellicht een oplossing voor als ons voedsel van dichtbij moet komen en de ruimte in en om onze steden beperkt is, maar zeker ook een leuke uitdaging om je bestaande tuin tot meer productie te verleiden. Wat is er voor nodig en welke planten lenen zich ervoor?
Past permacultuur precies in uw straatje?
Vragen en uitwisseling over het gebodene van deze dag. Welke vragen zijn gerezen, welke antwoorden zijn er mogelijk? We gaan met elkaar in gesprek.
Pluk! Den Haag - Louise van Luijk
Pluk! Den Haag is onderdeel van Parnassia. Het is een kinderboerderij, heemtuin, fruit- en groentewinkel, én grote moestuin/pluktuin, Iedereen is welkom voor een wandeling door de heemtuin, een bezoek aan de dieren of een kopje koffie in de lunchroom. Bij mooi weer kun je op het terras zitten.
Pluk! Den Haag is een bijzonder samenwerkingsverband waar in rustige en natuurlijke omgeving de werknemers (mensen uit de pschiatrische zorg) onder begeleiding kunnen meewerken in een van de (eetbare) tuinen, dierverzorging en het lunchcafe. Deze voormalige stadsboerderij ligt temidden van enkele grote tuinen zoals een pluk!tuin met vele soorten kleinfruit waar je in het seizoen (tegen betaling) kunt komen plukken en is er een grote moestuin met vergeten groentes. Ook zijn er bloemen- en kruidentuintjes en is er een prachtige heemtuin.
Team Terra heeft een aantal tuinen aangelegd en onderhoudt deze samen met de deelnemers uit de zorg. In het opstartproces heeft Team Terra een leidende rol op zich genomen. Als team hebben we de business case geschreven, de uitstraling van het terrein vormgegeven, de lunchroom geimplementeerd en bemand, een waterspeeltuintje aangelegd en zijn we de spil in het web geweest tussen gemeente, Parnassia en andere stakeholders.
Louise van Luijk
Enkele jaren reizen en vrijwilligerswerk op bijzondere plekken in de wereld hebben haar interesse voor een duurzame en natuurlijke samenleving zodanig aangewakkerd dat zij hier nu fultime mee bezig is. Een praktijktraining Permacultuur en verschillende andere praktische cursussen en trainingen hebben haar visie handen en voeten gegeven om er daadwerkelijk praktisch mee aan de slag te gaan. Vooral het ontwerpen en aanleggen van eetbare tuinen is haar passie. Ook het daaruit voortkomende voedsel verwerken is een grote liefhebberij. Zij runt samen met Arno het bedrijf De Oersprong.
Groenkracht Delft - Esmeralda van Tuinen
Doelstelling van Stichting Groenkracht: Het verbinden van personen en plaatsen in Delft en omgeving om eenieder bewust te maken van de mogelijkheden van duurzaam voedsel en het realiseren en het vergroten van het gebruik van duurzaam voedsel.
Stichting Groenkracht verbindt mensen, organisaties en plaatsen in Delft en omgeving in veerkrachtige en eetbare initiatieven, stevig verankerd in de sociale structuur. Voorbeelden zijn Buurttuin Delfgauw, Buurtuin Wippolder, Gillis Paradijs en -meer recent- Delftse Proeftuin.
Op het Permacultuur Festijn is Groenkracht's directeur, Esmeralda van Tuinen, aanwezig met de volgende bijdrage:
Permacultuur en sociale duurzaamheid
Deze workshop inspireert over de sociale aspecten van (buurt)tuinieren. Esmeralda geeft je meer inzicht hoe je aan de hand van de principes van permacultuur kan zorgen dat groene initiatieven sociaal duurzamere resultaten krijgen.
Esmeralda van Tuinen is sociaal ondernemer van duurzame initiatieven. Ze heeft jarenlange ervaring als adviseur stedelijke vernieuwing. Ze begeleidde verschillende wijkgerichte plannen en bewonersinitiatieven. Sinds 2011 is ze in haar woonplaats Delft actief in de stadslandbouw. Ze heeft de vrijwilligersorganisatie Stichting Groenkracht mede opgericht en ze geeft als directeur sturing aan diverse groeninitiatieven, zoals buurtmoestuinen en recentelijk de Delftse PROEFtuin, een stadsakker.
Eetbaar Park II
Een van de mooiste permacultuurtuinen in de regio is Eetbaar Park II. Het is een van de weinige plekken waar we een indruk kunnen krijgen van wat een voedselbos (=bosrandtuin) zou kunnen zijn. De tuin is gelegen op ATV Nut en Genoegen en wordt onderhouden door Tom Pitstra en enkele mederwerkers. Zij kunnen de uitbundigheid van de tuin nauwelijks aan, maar er is nergens storend achterstallig onderhoud. In tegendeel: de tuin is een goed voorbeeld van de samenwerking van mens en natuur.
Een Haags Stadstuintje
Dat ook een zeer klein oppervalk (14m2) laten we aan de hand van foto's zien, die gemaakt zijn van voor de aanleg tot en met dat het tuintje tot bloei komt. Slimme oplossingen zijn gebruikt om zo dicht op elkaar 9 soorten fruit naast groenten en kruiden een plek te geven.
Buurt Moestuin Grondige Vlinders - Antonio Peralta
Door onze manier van werken (geen machines en geen afval) willen wij altijd zo duurzaam mogelijk tuinieren. Met behulp van de volgende principes van de Permacultuur: goed voor mens en natuur, met anderen delen en met behulp van een teeltplan verwerkt in een tuinkalender gaan we mee met de seizoenen mee. Dankzij de steun van Staedion en Duurzaam Den haag nodigen wij bewoners en kinderen in wijk Bouwlust om mee te doen sinds 2014.
In 2015 gaan wij werken op de donderdagmiddagen van 13 tot 17 uur in overeenstemming met de Nutsschool Woonstede groep 5-6 en de A. Anemaschool groep 1-2.
Grondige Vlinders Den Haag leidt al langere tijd aan segregatie, door de economische selectie van bepaalde wijken als Bouwlust en Morgenstond. Dezen hebben karakteristieke kenmerken zoals lage buurtparticipatie en een lage inkomens. Dit is daarom de ideale plaats om samen met de kinderen van groepen 1 en 2, en 5 tot 7, in de tuin te komen werken als katalysatoren van milieu verandering, tevens perspectief te bieden om via het verbeteren van hun milieu en gezondheid door bewust voeding, hun situatie te verbeteren.
In 2016-19 gaan we samen met het Oranje Fonds een driejarig programma Energie en Voedsel uitvoeren ism Burenhulpcentrale en zorginstellingen in Escamp . Met Staedion willen we de energiebesparend bewustwording van schoolkinderen en bewoners te bevorderen
Antonio Peralta
Antonio is de projectleider van Grondige Vlinders. Hij is Socio-Antropoloog, TIB Docent NT2 en Permaculturist
Eetbaar Park
De stichting Eetbaar Park creëert plekken waar mensen concrete en praktische voorbeelden krijgen van een duurzame samenleving waarin de mens wordt gezien als onderdeel van de natuur. Bij Eetbaar Park leer je anders nadenken over en omgaan met thema’s als voeding, energie, (minerale) grondstoffen en ‘afval’. Hierbij is kringloop- en systeemdenken een belangrijk middel en is het creëren van een plezierige en veerkrachtige lokale gemeenschap waarin je dit alles samen doet een belangrijk doel.
Daarnaast is Eetbaar Park een proeftuin om kennis over methoden en technieken binnen de kernthema’s te verbreden en verdiepen. Deelnemers aan de activiteiten leren van elkaar en van experts. De nieuwe kennis vindt haar weg naar workshops, advies en informatie voor het brede publiek. Hierbij staan de overkoepelende principes van voedselkwaliteit, voedselzekerheid en voedselautonomie centraal. Op deze manier wil Eetbaar Park mensen inspireren met kleine stappen de grootse transitie naar een duurzame samenleving in gang te zetten.
Bij alle activiteiten van Eetbaar Park staan de ethische principes van de permacultuur centraal: ‘Zorg voor de Aarde, Zorg voor de Mens, Eerlijk Delen’.
In hun tuinen bij Madestein, in het Zuiderpark & op ATV Nut & Genoegen werkt Stichting Eetbaar Park aan een gezonde, groene stad.
Permacultuurcentrum Den Haag
Permacultuurcentrum Den Haag is al enkele jaren actief bezig om in en rond Den Haag Permacultuur te verbreiden. Zo zijn we betrokken bij cursussen, lezingen, introducties, workshops en jaartrainingen.
We doen dit in samenwerking met o.a. Stichting Saiwala, Stichting Eetbaar Park en Permacultuur School Nederland en Stichting Groenkracht.
Voor veel van deze activiteiten is de locatie Eetbaar Park (Zuiderpark).