Blog
id
30

Ontwikkelingen op en rond Eetbaar Park

Menno Swaak

Ontwikkelingen op en rond Eetbaar Park:

Het is af en toe een gezellige drukte op en rond Eetbaar Park in het Zuiderpark. Af en toe? Nee wekelijks minstens 2 of 3 keer. Dan zijn er onze vrijwilligers, die actief zijn in de moestuin, in de voedselbosranden en/of rondom bij heg en stoep.
Dan zijn er ook nog mensen die betrokken zijn bij enkele projectjes die naast Eetbaar Park zijn ontstaan:
- Voedselmoeras
- Slalom
- Medicinaal Voedselbosje
- Gezonde Boomgaard
En dan hebben we ook nog een goede buur aan het Boerendorp.
Behalve deze laatste zijn ze voortgekomen uit de groepsopdrachten, die we tegenwoordig aan onze Jaaropleidingen geven.
Meestal betreft zo'n opdracht een praktisch onderwerp of project. Gericht onderzoek, communicatie en samenwerken zijn aspecten die dan aan de orde zijn, en... ervaring opdoen in een reel project.

Voedselmoeras
Taco Blom en ik hadden het al jaren over wat we met eetbare water-, moeras- en oeverplanten konden doen. Toen de problemen op de Veenweide gebieden steeds urgenter werden, kwam daar een groepsopdracht uit voort.
De groep is voortvarend te werk gegaan, heeft met ontwikkelde idee aan een wedstrijd van Wij-land meegedaan en won daar een aanmoedigingsprijs.
In overleg met NME Den Haag (o.a. schooltuinendienst) is voor een pilot een stukje naast Eetbaar Park ter beschikking gekomen en al is de Jaaropleiding allang afgerond een deel van de (oud)cursisten is daar nog steeds actie om met onderhoud, monitoren en rondleiding voor geïnteresseerden. Ook begeleiden ze boeren naar grootschalige toepassing op hun veenweide gebieden.

Slalom
Met een heel andere dynamiek en maar me evenveel voortvarendheid heeft een andere Jaargroep Slalom opgezet. Ook deze cursus is al afgerond maar nog steeds is een deel van de groep actief de oorspronkelijke opdracht uit te voeren: zoek uit en laat zien hoe mensen zelf het hele jaar door verse gezonde salades kunnen kweken (zelfs op je balkon). Ook deze groep mocht aan het werk gaan op een stukje naast Eetbaar Park (mogelijk alleen tijdelijk) en is daar volop aan het experimenteren. Ze hebben inmiddels financiële steun gekregen om daar een handleiding voor te maken. Deze groep heeft trouwens gekozen voor verhoogde bedden en ook dat is leuk (en kleurrijk) om te zien.

Medicinaal Voedselbosje
Weer een andere groep, eentje die nog aan de gang is, is gaan kijken hoe ze een bijdrage kunnen leveren aan het voedselbosje dat op het schooltuinenterrein was aangelegd maar nooit helemaal was afgemaakt. Onderhoud vond ook plaats als op eens schooltuin maar dat is niet ideaal voor een gezond voedselbos. Wens daarbij was ook aandacht voor medicinale aspecten. De groep heeft inmiddels wat aan het grondprofiel gedaan om tot een beter watermanagement te kunnen komen en er is ondersteunende onderbeplanting gekomen. Het pad dat langs Slalom en door het Voedselmoeras loopt wordt nu doorgetrokken door het Voedselbosje en bij elkaar voert dat op een gegeven moment door een zeer diverse en leerzaam aan voedsel en biodiversiteit gerelateerd stukje eetbare natuur.

Gezonde Boomgaard
Naast Eetbaar Park ligt een oude boomgaard waar wij al een aantal jaren wat praktijk doen met onze 'Snoeien om te stoppen met snoeien' workshop. Er zijn daar vier stroken fruitbomen en in elke rij werd traditioneel onderhoud gedaan door schoffelen, opruimen van herfstbladeren en het aanbrengen van wat compost. De bomen staan iets te veel in de schaduw van de wilgen ernaast en hebben ook wel te lijden gehad van hoge grondwaterstanden in natte jaren.
We zijn met weer een andere jaargroep aan het kijken hoe we met de juiste bij- en onderbeplanting (naar het idee van plantengemeenschappen) tot een meer ziektevrij systeem kunnen komen met dus gezondere bomen op een gezonde bodem en hopelijk met aardige fruitopbrengsten.
Twee van de vier rijen worden nu zo aangepakt en dat geeft gelegenheid verschillen waar te nemen. Dat een en ander nog niet zo makkelijk is zien we aan de effecten van het koude, natte, winderige voorjaar waardoor een heleboel fruitbomen nauwelijks vruchtzetting laten zien.
We zijn zeer benieuwd hoe dit uitpakt.

Pruimencirkel
Ook binnen Eetbaar Park is een Jaargroep van een opdracht voorzien. De grote pruimenboom in de grootste cirkel in de tuin ging steeds meer schaduw geven en was niet productief (het laatste jaar 2 pruimen). Ook hadden we behoefte aan een stuk in de tuin die we weer helemaal in pioniersfase konden terugzetten om opnieuw in de loop van enkele jaren door alle fasen van een voedselbosrand(je) te kunnen gaan en daarvan te leren. Pruim eruit en tamme kastanje erin. Dat moet dan weer een heel andere plantengemeenschap worden dan wat zich rond een pruim kan vormen.
Een klein pruimpje elders in de tuin levert elk jaar meer pruimen dan de grote pruim in zijn hele leven bij elkaar heeft gedaan. Dus in die zin missen we de grote pruim niet. En een tamme kastanje hadden we nog niet terwijl die toch een belangrijke rol kan gaan spelen in ons toekomstige dieet. De kastanje (een jonge ent) staat op een terpje, alvast met wat ondersteunende planten, maar het grootste gedeelte van de cirkel kan nu nog voor groenteteelt gebruikt worden. Regelmatig komen enkele groepsleden voor observatie, onderhoud, verder ontwikkeling en ook al wat oogst.

Het Braambos
Nog meer kort geleden is weer een andere groep aan het werk gegaan in een stuk in de tuin waar we al jaren veel doornloze bramen hebben staan en ook rijkelijk kunnen oogsten. Ook daar is de opdracht een plantengemeenschap te vormen en in dit geval is dat rond de Rubus-afdeling van de familie van de roosachtige.
Vanwege het prille begin is hier nog niet zoveel te rapporten. omen we dus later op terug.

In een hoekje van de kas naast Eerbaar Park kunnen we ook nog een en ander voorzaaien en dat doet Slalom en onze buren van het Boerendorp daar ook. Met zoveel grillig weer en koud voorjaar is dat heel prettig.

Bemoedigend
Als zeer bemoedigend ervaar ik al die betrokkenheid en activiteit op en rond Eetbaar Park. Stel je voor: Voedselmoeras heeft een rondleiding, Slalom pleegt met twee, drie of vier mensen onderhoud, twee oud-cursisten zijn in de pruimencirkel bezig, twee medewerkers verzorgen de plantjes in de kas, de meidoornheg rondom wordt door twee mensen onderhouden, twee zijn er in de moestuin bezig en twee bedden met vaste planten worden van gras en bijkruid ontdaan waar ze onze eigen aanplant dreigen te verdringen. Dan zijn er nog passanten met nieuwsgierigheid en vragen of mensen die boeken, zaden of fruitboompjes willen kopen.

Biodiversiteit
Het meeste biodiverse stukje van Den Haag vertelde mij iemand die zo af en toe wat foto's komt nemen. Hij komt op allerlei natuurplekken in en rond Den Haag. Maar het is het stukje van NME in het Zuiderpark, waar Eetbaar Park een deel van is, waar de biodiversiteit het grootst is.

Proeftuin Madestein en Eetbaar Park 2 komen in de volgende nieuwsbrief uitgebreid aan bod.