Zelfvoorzienend off grid

zondag 14 december

workshops met Niels Gorisse

Ga je een tiny house bouwen, emigreren, of wil je ecologisch biobased (ver)bouwen? Of wil je gewoon meer begrijpen van duurzame en klimaatbewustere oplossingen? Dan is deze cursus voor jou.

In deze cursus zelfvoorzienend off-grid leer je overzicht en basisbegrippen over off-grid warmte en verwarming, zonnepanelen en off-grid electriciteit, regenwater opvang, waterfiltering, ecologische isolatie, zonneboilers, helofytenfilters, composttoiletten, ecologisch bouwen, en meer. Je leert hoe én waarom je zou kiezen voor duurzaam de basisbehoeften warmte, energie, water, toilet aanpakken.

Workshop Balkontuinieren

zaterdag 20 september

met Suzanne Luppens

De omstandigheden op een balkon of terras zijn vaak extremer dan in een tuin, waardoor balkontuinieren een echte uitdaging kan zijn.
In deze workshop krijg je tips hoe hier mee om te gaan en welke mogelijkheden er zijn.
En er is natuurlijk uitgebreide aandacht voor al jullie vragen.
Iedereen kan zich hier voor aanmelden (voor zover er plaats is)

Snoeien en stekken van kleinfruit

zaterdag 11 oktober

workshop met Suzanne Luppens
De nadruk in deze workshop ligt op het snoeien en stekken van kleinfruit zoals aalbessen, bramen en frambozen.
Onderwerpen hierbij zijn o.a. algemene snoeiregels, het beste seizoen om te snoeien en stekken, en specifieke snoeitips per kleinfruitsoort.

Ook zal er kort uitgelegd worden waarom struiken en (fruit)bomen in een permacultuurtuin (bijna) niet gesnoeid worden, en hoe je hier met je plantkeuze op in kunt spelen.
Er is ruimte voor 10 deelnemers per workshop, dus wees er snel bij! Als je een snoeischaar hebt, neem hem dan mee.

Wildplukwandeling

met Rutger Spoelstra
vrijdag 3 oktober

We gaan samen op pad om te kijken wat voor eetbare en drinkbare wilde planten er te vinden zijn bij Eetbaar Park. De wandeling is vol met verhalen over verschillende planten en we gaan onze zintuigen gebruiken, we gaan luisteren, kijken, voelen en natuurlijk - voor wie wil - ook wat proeven. Plus een uitleg over hoe je op een ethische en duurzame manier kan wildplukken.

Permacultuur Introductie

workshop met Rutger Spoelstra
Vrijdag 21 november

Permacultuur is een ontwerpfilosofie waarmee je een duurzaam leven kunt ontwerpen, het wordt ook wel omschreven als een dans met de natuur. Tijdens deze workshop maak je kennis met permacultuur. Het is een brede introductie, maar ook praktisch toepasbaar. Je ontwikkelt basiskennis en ecologisch inzicht waarmee je permacultuur toe kan passen in je eigen tuin en je eigen leven. Je leert hoe je kan meewerken met de natuur in plaats van ertegen in.

De kringlooptuin: zelf Composteren

zaterdag 18 oktober

workshop met Menno Swaak

Het Nieuwe Goud wordt het wel genoemd: het 'afval' uit onze tuinen en keukens. Waarom zou je elke dag je keukenresten afvoeren en elk jaar je tuinresten om dan elk jaar weer nieuwe compost aan te voeren. Zorg voor een kringloop dicht bij huis en creëer hoogwaardige compost.
Daarmee kan je de bodem van je (moes)tuin, balkonbakken en kamerplanten verrijken.

Plantengemeenschappen

workshop met Taco Blom

vrijdag 27 februari 2026

Plantengemeenschappen gaan niet over combinatie, maar het is een uniek ecosysteempje om een tuin gezond en ziektevrij te houden. Het is gebaseerd op hoe de natuur werkt .

Een workshop waar nog niks van te vinden is op het internet en waar over een niet al te lange tijd een werkboek over verschijnt.

Open Dag Permacultuur

Introducties, workshops, rondleiding

zaterdag 13 september

Voor wie (opnieuw) wil kennis maken met Eetbaar Park en met wat die te bieden heeft aan gerealiseerde permacultuur ontwerp-voorbeelden. Er zijn vrijwilligers aanwezig voor als je belangstelling hebt om bij te dragen op onze tuinwerkdagen.
Daarnaast vertellen we over de verschillende workshops, cursus en opleidingen, die Permacultuurcentrum Den Haag gepland heeft. Docenten zijn aanwezig in enkele presentaties en ze zullen daar ook vragen beantwoorden om te helpen duidelijkheid te krijgen of het iets voor je is.

Van Snoeien naar niet meer Snoeien

vrijdag 9 januari

workshop met Taco Blom

Hoe snoei je zodat je kunt stoppen met snoeien.

Het snoeien van onze fruitbomen is niet altijd ideaal. Een fruitboom is op zijn best als die op een natuurlijke wijze kan groeien. Snoeien volgens de boeken leidt meestal tot de noodzaak te blijven snoeien. En je bent ook niet altijd blij met de bijwerkingen.
Met snoeien wordt veel verstoord zoals het hormoonhuishouden van je boom? Hoe herstel je dat?

Permacultuur Jaaropleiding 2025-2026

12 zaterdagen circa 1x per maand m.i.v. 4 oktober 2025
Team van docenten

Ontwerp jouw leven met permacultuur
De belangstelling voor permacultuur groeit. In een snel veranderende wereld verlangen steeds meer mensen naar een natuurlijke, toekomstbestendige manier van leven. Permacultuur biedt visie én praktische handvatten om dat verlangen om te zetten in actie.
Tijdens deze opleiding ontdek je hoe je permacultuur op een haalbare, praktische manier kunt integreren in jouw dagelijks leven.

Enten van fruitbomen en vermeerderen kleinfruit

vrijdag 19 december 2025

workshop met Taco Blom

Enten, stekken, afleggen en snoeien. Als je fruit uit je tuin wilt zijn er talloze mogelijkheden. Maar hoe doe je dat? Fruitgewassen tot productiviteit brengen vraagt kennis, inzicht en ervaring. De juiste rassen, de juiste onderstam, de juiste plaatsing, het juiste onderhoud en verzorging! Snoeien, leifruit, enten enz Theorie en praktijk: je maakt je eigen ent om mee te nemen.

Eetbare Siertuin met ook eetbare bloemen

vrijdag 3 april 2026

workshop met Taco Blom

De Toekomst? Gezaaid Fruit!

vrijdag 17 oktober

expert workshop met Taco Blom

Nu fruit steeds meer in de belangstelling komt is het goed om eens te gaan kijken naar de herkomst van fruit en hoe dat in 1900 gebeurde. Bijna al ons fruit wat je nu koopt, wordt vegetatief vermeerderd, d.w.z. er is geen verandering in genen. Dit resulteert in steeds meer ziektes want schimmels en bacteriën kunnen zich zeer makkelijk aanpassen aan een en hetzelfde genenpatroon (we maken het voor deze ziektemakers makkelijk). Dit is eigenlijk tegen de natuur in werken.

Water in de kleine en grote tuin

zaterdag 28 februari 2026

workshop met Taco Blom

Water is van levensbelang en wordt het goud van de toekomst 

Om water goed op te slaan in de bodem of in de tuin zijn er veel mogelijkheden. De uitdaging van deze tijd is om extremen te dempen met een uitgekiend watersysteem.

Van Snoeien naar niet meer Snoeien

zaterdag 8 november

workshop met Taco Blom

Hoe snoei je zodat je kunt stoppen met snoeien.

Het snoeien van onze fruitbomen is niet altijd ideaal. Een fruitboom is op zijn best als die op een natuurlijke wijze kan groeien. Snoeien volgens de boeken leidt meestal tot de noodzaak te blijven snoeien. En je bent ook niet altijd blij met de bijwerkingen.
Met snoeien wordt veel verstoord zoals het hormoonhuishouden van je boom? Hoe herstel je dat?

Zaaien en Oogsten, Teeltplan voor het hele jaar

zaterdag 31 januari 2026

workshop met Taco Blom

Hoe haal je zo veel mogelijk oogst uit je tuin, ook als je maar weinig ruimte hebt.
In permacultuur is de aandacht vooral gericht op vaste planten, struiken en bomen. Maar we zijn voor ons voedsel nog voor een groot deel afhankelijk van de moestuin, het deel van de tuin waar we eenjarige groenten verbouwen. Dat zijn pioniersplanten, die een andere aanpak verlangen dan het vaste planten deel. Als je het hele jaar rond, ook in de winter, je zelfgekweekte groente wilt kunnen oogsten moet je op tijd beginnen met plannen en planten.

Introductie tot Permacultuur cursus

woensdag 16 april

met Rutger Spoelstra

19.30-=20.30 uur op Eetbaar Park

Zelf Composteren: composthoop, compostvat en wormcompostbak

zaterdag 8 februari

workshop met Menno Swaak

Het Nieuwe Goud wordt het wel genoemd: het 'afval' uit onze tuinen en keukens. Waarom zou je elke dag je keukenresten afvoeren en elk jaar je tuinresten om dan elk jaar weer nieuwe compost aan te voeren. Zorg voor een kringloop dicht bij huis en creëer hoogwaardige compost.
Daarmee kan je de bodem van je (moes)tuin, balkonbakken en kamerplanten verrijken.

Permacultuur Vervolgopleiding Docenten module

start zondag 26 januari 2025

met Taco Blom (VOL)

4 zondagmiddagen en -avonden + 1 week.

De opleiding is bedoeld voor wie als docent of adviseur/voorlichter aan het werk wil. Het is een aanvulling of uitbreiding op onze Vervolgopleiding, die je dus gedaan moet hebben of nu gaat volgen.

De opbouw van de eerste vier dagen is als volgt: in de middag ben je actief betrokken bij een lesblok van een Jaaropleiding en aansluitend, in de vroege avond, evalueren we hoe dat is gegaan. Het vraagt dus ook voorbereiding Dat gebeurt dus op 4 zondagmiddagen in Den Haag (Eetbaar Park). 

Sociale Permacultuur

uitgesteld
workshop met Rutger Spoelstra

Bij permacultuur denken mensen meestal direct aan tuinieren, maar je kan veel meer met permacultuur. De ontwerpfilosofie van permacultuur kun je inzetten op allerlei andere terreinen, ook in je sociale en persoonlijke leven. Dat wordt sociale permacultuur genoemd en in deze workshop gaan we daarmee kennismaken.

Waterdag

UITGESTELD

Water is een van de grote uitdagingen van deze tijd, overstromingen, droogte en waterkwaliteit komen steeds vaker in het nieuws. Hoe kunnen we op een veerkrachtige en duurzame manier met water omgaan?

Tijdens deze Waterdag duiken we in het thema water vanuit een permacultuurperspectief. Verwacht een dag vol kennis, inspiratie en praktische voorbeelden op verschillende schalen – van tuin tot landschap. En natuurlijk gaan we ook zelf aan de slag!

Online Advies voor je Permacultuur of Voedselbos Project

met Taco Blom

dinsdagavond 

Taco Blom is een van de meest ervaren permacultuur- en voedselbosdeskundigen, die we in Nederland kennen. Met zijn levenslange natuurstudie, zijn opleiding in reguliere en alternatieve landbouw, zijn werk als boomverzorger en meer dan 15 jaar ervaring als Permacultuurdocent, neemt hij een unieke plaats in Nederland en Vlaanderen. Een van de door hem opgezette en geleide projecten was Samenland in België waar vele malen het bekende permacultuurfestival heeft plaatsgevonden. Als adviseur is het betrokken bij vele grote en middelgrote professionele projecten.

Permacultuur Jaaropleiding 2025 zo

11 zondagen + 1 zaterdag vanaf 26 januari 2025

met Taco Blom

We merken dat de belangstelling voor Permacultuur toeneemt. Dat zal zeker ook minstens voor een deel te maken met de veranderende situatie in de wereld en de daarop aansluitend verlangen naar een meer natuurlijke en toekomstbestendige situatie.

Gezonde voeding van een gezonde bodem, behoud van biodiversiteit, verantwoord grondstoffen-, water- en bodemgebruik, schoner milieu, schonere lucht(!), sociale cohesie, lokale en regionale economie en minder afhankelijk van de woelige politieke en economische stromen... ?

Permacultuur Vervolgopleiding 2025-2026

start maandag 6 oktober

met Taco Blom

7 maandagen en 1 dinsdag op diverse locaties.
Er is al een tijdje vraag naar verdieping van wat in onze Permacultuur Jaaropleidingen aan de orde komt.
Deze Vervolgopleiding voorziet daarin. Het is bedoeld voor wie al een Jaaropleiding met Taco Blom afgerond heeft of voor wie aantoonbaar over voldoende kennis en ervaring beschikt.

Voedselboscast met Taco

Beluister de podcast met onze hoofddocent Taco Blom

Een van de manieren waarop over voedselbossen gecommuniceerd wordt is de podcast. Nu voor het derde jaar geven Frank Gorter en Marieke Karssen van 'Voedsel uit het Bos' de Voedselboscast uit.
Hierin zijn in de loop van de tijd talloze initiatiefnemers en pioniers aan het woord geweest en in de meest recente aflevering is dat Taco Blom.

Permacultuur Jaaropleiding 2024-2025 zo

12 zondagen vanaf 8 september 

met Taco Blom

We merken dat de belangstelling voor Permacultuur toeneemt. Dat zal zeker ook minstens voor een deel te maken met de veranderende situatie in de wereld en de daarop aansluitend verlangen naar een meer natuurlijke en toekomstbestendige situatie.

Gezonde voeding van een gezonde bodem, behoud van biodiversiteit, verantwoord grondstoffen-, water- en bodemgebruik, schoner milieu, schonere lucht(!), sociale cohesie, lokale en regionale economie en minder afhankelijk van de woelige politieke en economische stromen... ?

Voedselmoeras en Natte teelt

ergens in 2025
cursus met Taco Blom

Voedsel, vezels, grondstoffen en energie uit onze natte omgeving zoals vijvers, sloten, moerassen en oevers.
Er zijn zeker tien verschillende inheemse eetbare waterplanten met voedingswaarde voor mens en bijvoorbeeld vee.